Bạn có bao giờ tự hỏi, vì sao chúng ta lại sợ mắc sai lầm đến thế? Nỗi sợ ấy không chỉ đến từ việc làm hỏng việc, mà còn sâu xa hơn, nó đến từ nỗi lo lắng về phản ứng của người khác. Chúng ta sợ bị đánh giá, bị trách móc và sợ làm người khác thất vọng. Nỗi sợ vô hình này đã từng chi phối tôi, cho đến khi một sự kiện nhỏ đã thay đổi tất cả.
Thói quen: Chờ đợi sự trách móc khi mắc sai lầm
Thời sinh viên, tôi đi làm thêm vị trí nhân viên bán hàng tại một công ty khởi nghiệp về nước ép trái cây tươi. Tôi vốn hướng nội và không thích những công việc phải tiếp xúc với người lạ. Nhưng để có kinh nghiệm thực tập, tôi đã phải vượt qua bản thân để nhận công việc này.
Một lần, tôi gửi sai thông tin giao hàng cho một khách hàng khó tính. Vị khách đó gọi điện và “mắng yêu” tôi một chút, nhưng trong lòng tôi lại dấy lên sự lo lắng. Tôi sợ sếp sẽ mắng, sợ sai lầm của mình sẽ làm ảnh hưởng đến doanh số và danh tiếng của công ty.
Có lẽ nỗi sợ này đã được hình thành từ những trải nghiệm trước đó, khi tôi làm sai và bị trách móc.
Chị quản lý lại là người khá khó tính, nên tôi run rẩy đến trình bày sự việc, sẵn sàng đón nhận những lời trách mắng. Thế nhưng, phản ứng của chị lại hoàn toàn trái ngược với những gì tôi tưởng tượng.
Chị mỉm cười và nói: “Không sao đâu em. Sai thì mình sửa. Gửi lại cho khách bản đúng là được. Chị cũng từng nhầm lẫn mà, anh Tùng, chị Huyền cũng đã cho chị cơ hội sửa sai. Sợ rồi à? Không sao, lần sau cẩn thận hơn là được”.
Lời nói và nụ cười ấm áp của chị quản lý đã xoa dịu trái tim đang thấp thỏm của tôi. Lần đầu tiên, tôi nhận ra sai lầm không phải là dấu chấm hết, mà là cơ hội để học hỏi và trưởng thành. Chính sự bao dung của chị đã truyền cảm hứng cho tôi, dạy tôi cách chấp nhận và tha thứ cho những lỗi lầm của bản thân.
Dùng lý do để bao biện cho sai lầm của mình
Tưởng chừng đã vượt qua được nỗi sợ hãi từ công việc đầu tiên, nhưng nó lại quay trở lại khi tôi làm mẹ. Sáng nay, khi hút sữa cho con, tôi thấy lượng sữa chỉ bằng một nửa so với mọi ngày. Ngoài cảm giác áy náy vì sợ con thiếu sữa, nỗi sợ bị phán xét còn lớn hơn tất thảy. Tôi lo lắng về phản ứng của mẹ, về những lời trách móc quen thuộc:
- “Tại mẹ ăn uống linh tinh nên không có sữa cho con.”
- “Sao hôm nay lại ít thế?”
- “Vì mẹ, tại mẹ…”
Những lời nói ấy như một mũi dao đâm vào lòng, khiến tôi tự dằn vặt và cảm thấy mình là một người mẹ tồi. Hóa ra, phản ứng của những người xung quanh vẫn luôn là một gánh nặng tâm lý lớn. Để tránh bị tổn thương, tôi đã vô thức tạo ra một chiếc mặt nạ vô hình để che đậy và biện minh cho những thiếu sót của mình, dù là nhỏ nhất.
Thế nhưng, sáng nay, tôi đã nhận ra và quyết định mình không lặp lại nỗi sợ này nữa.
Tôi chợt nhận ra rằng, mình không thể để cảm xúc và sự tự tin của bản thân bị chi phối bởi những lời phán xét bên ngoài nữa. Tôi phải sống thật với chính mình, chấp nhận và bao dung với những sai lầm. “Được rồi, hôm nay hút được ít sữa. Lần sau mình sẽ rút kinh nghiệm, điều chỉnh lại chế độ ăn uống.”
Với sự nhẹ nhõm và tự tin hiếm có, tôi đã mạnh dạn nói với mẹ: “Hôm nay con hút được ít sữa.” Và thật bất ngờ, mẹ chỉ nhẹ nhàng an ủi và khuyên tôi nghỉ ngơi nhiều hơn.
Chính lúc đó, tôi đã thật sự được giải phóng. Việc chấp nhận sự thật và không còn sợ hãi trước phản ứng của người khác chính là chìa khóa để tôi tìm thấy bình yên trong tâm hồn mình.
Tự Chữa Lành Tổn Thương Để Sống Tự Do
Cuộc sống hiện đại với nhiều áp lực đôi khi khiến chúng ta vô tình mang trên mình những gánh nặng tâm lý. Những tổn thương từ quá khứ, những kỳ vọng của xã hội hay những lời phán xét từ người khác có thể âm thầm hình thành nên rào cản vô hình, trói buộc chúng ta trong nỗi sợ hãi và tự ti. Tuy nhiên, chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi. Việc nhận ra, đối diện và chuyển hóa những tổn thương này là bước đi đầu tiên để tìm lại sự tự do và làm chủ cuộc đời mình.
Nhận Diện Tổn Thương – Chìa khóa để giải thoát
Để chữa lành, trước hết chúng ta cần đủ dũng cảm để nhìn nhận những tổn thương của chính mình. Những nỗi sợ hãi, những cảm giác bất an, hay những phản ứng thái quá trước một lời nói, một hành động… tất cả đều có thể là dấu hiệu. Hãy dành thời gian lắng nghe nội tâm, chấp nhận những cảm xúc đó mà không phán xét. Hiểu được nguồn gốc của nỗi đau chính là chìa khóa để giải quyết vấn đề.
Chuyển Hóa Cảm Xúc – Lấy Lại Quyền Năng Cho Chính Mình
Khi đã nhận diện được tổn thương, hãy tập trung vào việc chuyển hóa nó. Thay vì để cảm xúc tiêu cực chi phối, hãy học cách đối diện và chuyển hóa chúng thành động lực tích cực.
- Thay đổi góc nhìn: Khi mắc sai lầm, thay vì tự trách, hãy xem đó là một bài học quý giá. Thay vì lo sợ sự phán xét của người khác, hãy tập trung vào việc hoàn thiện bản thân.
- Tự trò chuyện với chính mình: Hãy học cách nói những lời động viên, an ủi bản thân, giống như cách bạn làm với một người bạn thân. Hãy tự nhủ: “Không sao cả, mình đã cố gắng hết sức rồi,” hoặc “Lần sau mình sẽ làm tốt hơn.”
- Thực hành lòng biết ơn: Tập trung vào những điều tích cực đang có trong cuộc sống. Điều này giúp bạn dịch chuyển tâm trí khỏi những suy nghĩ tiêu cực và nuôi dưỡng sự lạc quan.
- Viết chữa lành: Viết giúp bạn dành thời gian trò chuyện và nhìn sâu vào nội tâm của chính mình, để nhận diện cảm xúc, để giải phóng và chuyển hóa những suy nghĩ, tâm từ từ bên trong.
Sống Thật – Tự Do Sống Cuộc Đời Của Riêng Mình
Mục tiêu cuối cùng của hành trình chữa lành là lấy lại sự tự do. Tự do để sống đúng với con người thật của mình, không còn phải đeo chiếc mặt nạ để làm hài lòng người khác.
Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhặt nhất. Hãy dám nói “không” với những điều bạn không muốn làm. Hãy thể hiện cảm xúc của mình một cách chân thật. Hãy làm những điều bạn yêu thích mà không phải lo sợ người khác nghĩ gì.
Free your mind to free your life – Khi bạn giải phóng tâm trí khỏi những xiềng xích của tổn thương và nỗi sợ hãi, bạn sẽ tìm thấy một cuộc sống tự do, trọn vẹn và hạnh phúc hơn.
An Thư.